29.05 – 23.08.2014 r.
kuratorzy wystawy: dr Maciej Przybył, mgr Patrycja Silska
Wystawa „Nie tylko Biskupin. Józef Kostrzewski oczami współczesnych” zorganizowana została w związku z przypadającą w maju 2014 roku setną rocznicą zatrudnienia Profesora Józefa Kostrzewskiego w Muzeum im. Mielżyńskich w Poznaniu. Zgodnie z intencją zawartą w tytule, ilustruje dorobek i dziedzictwo Profesora, nie tylko jako inicjatora i autora najbardziej rozpoznawalnych w dziejach polskiej archeologii badań wykopaliskowych i wielkiego formatu naukowca, ale również jako kreatora wielu inicjatyw w różnych dziedzinach życia społecznego.
Ekspozycja składa się z dwóch odsłon. W części pierwszej ukazana jest sylwetka Józefa Kostrzewskiego „oczami Jemu współczesnych”, na tle dziejących się wówczas wydarzeń historycznych, a ilustracją do tego są eksponaty bezpośrednio związane z życiem, dorobkiem naukowym i szeroką działalnością społeczną Profesora. Aranżacja plastyczna tej części wystawy, dzięki wykorzystaniu oryginalnych mebli oraz pochodzącego z epoki wyposażenia muzealnego i wykopaliskowego, przenosi zwiedzających w pierwszą połowę XX wieku, umożliwiając im w ten sposób zapoznanie się z ówczesnym warsztatem pracy i gabinetem archeologa. Wśród eksponatów znalazły się tutaj liczne, mało znane i nieudostępniane dotąd archiwalia i pamiątki po Józefie Kostrzewskim: m.in. dokumenty osobiste (dowód osobisty, indeksy), świadectwa i zeszyty z lat szkolnych, różnorodna korespondencja, notatki, rękopisy prac naukowych, publikacje, dyplomy i rzadkie odznaczenia. Jednym z unikatowych obiektów archiwalnych jest wypożyczony z Biblioteki Kórnickiej PAN rękopis pamiętnika dziadka Profesora – Józefa Cichockiego/Brońkańskiego, zawierający cenne zapiski z czasów Powstania Listopadowego. Na szczególną uwagę zasługuje też bogaty zbiór zdjęć po rodzinie Kostrzewskich, m.in. album matki Józefa Kostrzewskiego – Elżbiety. Eksponatom towarzyszą, utrzymane w estetycznej konwencji początków XX wieku, postery z archiwalnymi fotografiami, rycinami i ilustracjami, ukazujące różne sekwencje z życia Profesora.
Druga odsłona wystawy ma charakter ekspozycji stricte archeologicznej. W oparciu o nowoczesne środki wystawiennicze, ukazany został tutaj dorobek badań Profesora Kostrzewskiego, zwłaszcza z prac wykopaliskowych prowadzonych przez niego na obszarze Wielkopolski i Ziemi Lubuskiej, a także na dzisiejszej Ukrainie. W ramach tej odsłony zaprezentowane są najbardziej spektakularne zabytki pozyskane w wyniku badań archeologicznych m.in. w Biskupinie, Łękach Małych, Przemęcie-Przedmieściu, Tarnowej, a także w Białym Potoku, na terenie Podola. Nie zabrakło też w tym miejscu nieco archeologicznej „egzotyki”, czego przykładem są eksponaty z dalekich kontynentów obu Ameryk pozyskane w wyniku starań Józefa Kostrzewskiego. Dokumentacyjne tło dla wyeksponowanych zabytków stanowi mapa z naniesionymi stanowiskami, na których prowadził Profesor prace wykopaliskowe lub które odkrył w wyniku szeroko zakrojonych badań powierzchniowych. Aranżacja plastyczna tej części wystawy, umożliwia zwiedzającemu spojrzenie „oczami nam współczesnych” na dorobek Profesora i osiągnięcia archeologii początków XX wieku. Najlepszym tego przykładem jest zaprezentowane tutaj artystyczne panneau, wykonane techniką estampażu przez artystę malarza – prof. Tomasza Siwińskiego z Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Istotnym uzupełnieniem naszej ekspozycji jest film o Profesorze Kostrzewskim, nakręcony przez Uniwersyteckie Studio Filmowe UAM.
Zaprezentowane na wystawie eksponaty przechowywane są na co dzień w zbiorach: Muzeum Archeologicznego w Poznaniu, Muzeum Środkowego Nadodrza w Świdnicy, Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im C.K. Norwida w Zielonej Górze, Archiwum Polskiej Akademii Nauk, Oddział w Poznaniu oraz Biblioteki Kórnickiej Polskiej Akademii Nauk.
Zamieszczony szkic pochodzi ze zbiorów Muzeum Narodowego w Poznaniu, rys. W. Bartoszewski
Patron Honorowy
Prezydent Miasta Poznania
Ryszard Grobelny
Stały patron prasowy:
Patroni prasowi “Roku Józefa Kostrzewskiego”:
