20 IV 2010 – 23 V 2010

Kuratorzy wystawy: Kamila Dolata-Goszcz i Patrycja Silska 

Muzeum Archeologiczne w Poznaniu pragnie przedstawić wystawę pt. „Badania archeologiczne na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej – Sezony 2008- 2009”. Tegoroczna wystawa prezentuje najciekawsze zabytki wraz z dokumentacją fotograficzną z 26 stanowisk położonych na terenie Wielkopolski, Ziemi Lubuskiej i Kujaw.

Większość badań przeprowadzonych w latach 2008-2009 miała charakter ratowniczy. Było to spowodowane m.in. rozbudową infrastruktury drogowej naszego kraju. Należy tu wymienić prace przy budowie autostrady A1 (Janowice, Bodzia, Kruszyn), autostrady A2 (Lubrza), drogi ekspresowej S-3 (Jordanowo) czy obwodnicy Tarnowa Podgórnego. 

Oprócz badań o charakterze ratowniczym kontynuowano również prace wykopaliskowe w ramach długoletnich programów naukowych, np. na Ostrowie Tumskim w Poznaniu, w Gieczu czy Dziekanowicach. Badania na Ostrowie Tumskim zlokalizowane były w dwóch miejscach: przy ul. Ks. J. Posadzego 7 oraz w okolicach kościoła p.w. NMP. Wkład w poznanie dziejów stolicy Wielkopolski mają także badania pochodzących z XIII-XV wieku fortyfikacji miejskich (Baszta Armatnia). Prace na wczesnośredniowiecznym grodzisku przeprowadzono również w Ujściu, gdzie stwierdzono kilka poziomów konstrukcji drewnianych datowanych na poł. IX – XI wiek. 

Najstarsze dzieje naszego regionu przybliżają badania w Krzyżu Wlkp. (wczesny mezolit) oraz na stanowisku w Myszęcinie (kultura hamburska) czy w Lubrzy (kultura Federmesser). 

Wśród prezentowanych stanowisk dominują wielokulturowe o dużej rozpiętości chronologicznej i funkcjonalnej. Do tego typu zalicza się stanowisko w Obłaczkowie, na którym występuje ciągłość zasiedlenia od neolitu aż po późne średniowiecze. Podobną sytuację obserwuje się na stanowisku w Janowicach, choć największą wartość badawczą prezentuje osada z okresu rzymskiego i okresu wędrówek ludów. Są jednak i takie stanowiska, które mimo badań wciąż stanowią archeologiczną zagadkę. Przykładem może być stanowisko w Wilanowie, którego chronologii oraz funkcji nie udało się rozpoznać mimo czterech sezonów badań. 

Sezony 2008-2009 były bogate w odkrycia skarbów. Na uwagę zasługują przede wszystkim średniowieczne skarby z Łekna, Lądu i Lądku. W ich skład wchodzą duże ilości siekańcowych monet i ozdób srebrnych.

Minione sezony przyniosły spektakularne odkrycia funeralne, jak np. grób odlewnika z Wartosławia zawierający zestaw dwóch form odlewniczych oraz ok. 50 naczyń czy bogaty pochówek młodej kobiety z Dziekanowic ze srebrną kolią składającą się z kilku kaptorg i relikwiarzy. Na szczególną uwagę zasługuje także unikatowe wyposażenie jednego z grobów kultury przeworskiej na stanowisku Osiek, w którym odkryto naczynie i łyżeczkę ze srebra. Warto również wspomnieć o wyjątkowym cmentarzysku wczesnośredniowiecznym z pierwszej połowy XI wieku, które zlokalizowano w Bodzi. Liczy ono kilkadziesiąt grobów typu komorowego, wszystkie niezwykle zasobne w dary grobowe różnego rodzaju. Bogata pod względem wyposażenia jest również nekropola z Jordanowa datowana na XI-XIII w. 

Do ciekawych zabytków eksponowanych na wystawie należy z pewnością zaliczyć naczynie zasobowe typu Krausengefässe , odkryte na stanowisku w Kątach Śląskich i datowane na kulturę przeworską. Imponujące rozmiarami i starannością wykonania naczynie należy do rzadkich znalezisk tego typu na terenie Wielkopolski. 

Wszystkie prezentowane na wystawie zabytki są wyjątkowe i wnoszą duży wkład w poznanie minionych dziejów Wielkopolski, Kujaw i Ziemi Lubuskiej.

Kuratorzy wystawy pragną podziękować osobom, które przyczyniły się do powstania wystawy:

Olga Antowska-Gorączniak 
Michał Brzostowicz 
Magdalena Felis 
Elżbieta Indycka 
Jacek Kabaciński 
Henryk Klunder 
Hanna Kóčka-Krenz 
Zbigniew Karolczak 
Teresa Krysztofiak 
Andrzej Krzyszowski 
Piotr Namiota 
Piotr Osypiński 
Ewa Pawlak 
Paweł Pawlak 
Ryszard Pietrzak 
Jarosław Rola 
Michał Sip 
Iwona Sobkowiak-Tabaka 
Aleksandra Sujecka 
Andrzej M.Wyrwa 
Anna Wrzesińska 
Jacek Wrzesiński 

Dział Konserwacji Zabytków MAP: 
Jarosław Jaskulak 
Małgorzata Żukowska

Dział Wystaw i Edukacji MAP: 
Anna Majchrzycka 
Bolesław Panczenko

Pracownia Plastyczna MAP: 
Barbara Bednarczyk 
Jolenta Kędelska

Dział Techniczny MAP: 
Tomasz Figlarz 
Andrzej Ludwiczak 
Stanisław Wielgosz