Wioski i parafie”
IX OGÓLNOPOLSKI FESTIWAL KULTURY SŁOWIAŃSKIEJ I CYSTERSKIEJ W LĄDZIE
8-9 czerwca 2013 r.
INFORMATOR O WYBRANYCH PUNKTACH PROGRAMU
(WYKŁADY, WYSTAWY, EDUKACJA, KONCERTY I SPEKTAKLE)
Wykłady popularno-naukowe
„WSPÓLNOTY LOKALNE W ŚREDNIOWIECZU – część I”
sobota, 8 czerwca 2013 roku, godz. 13.30-16.00
(sala opacka klasztoru pocysterskiego w Lądzie)
Program wykładów:
- Horyzont kościelnej wieży. Lokalne społeczności w średniowiecznej Polsce – prof. Tomasz Jurek
- Opola, wierwie i żupy – związki sąsiedzkie na terenie wczesnośredniowiecznej Słowiańszczyzny – dr hab. Piotr Boroń
- Parafie w średniowieczu – prof. Dariusz A. Sikorski
- Średniowieczny klasztor i jego sąsiedzi – prof. Krzysztof Kaczmarek
Sylwetki wykładowców:
- Boroń Piotr – historyk, pracownik naukowy Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Interesuje się problematyką wczesnośredniowiecznej Słowiańszczyzny. Jest autorem wielu prac naukowych, w tym książek: „Słowiańskie wiece plemienne” (Katowice 1999) oraz „Kniaziowie, królowie, carowie… Tytuły i nazwy władców słowiańskich we wczesnym średniowieczu” (Katowice 2010).
- Jurek Tomasz – historyk, pracownik naukowy Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN, Oddział w Poznaniu. Zajmuje się historią Śląska i Wielkopolski, dziejami politycznymi epoki dzielnicowej i zjednoczenia państwa na przełomie XIII i XIV wieku, wczesną historią Kościoła polskiego, a także naukami pomocniczymi, zwłaszcza dyplomatyką i genealogią. Jest autorem licznych prac naukowych, w tym książek: „Dziedzic Królestwa Polskiego książę głogowski Henryk (1274-1309)” (Poznań 1993; wyd. 2, Kraków 2006), „Obce rycerstwo na Śląsku do połowy XIV wieku” (Poznań 1996), „Panowie z Wierzbnej. Studium genealogiczne” (Kraków 2006).
- Kaczmarek Krzysztof – historyk, pracownik naukowy Instytutu Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zajmuje się problematyką życia monastycznego w średniowiecznej Polsce. Jest autorem licznych publikacji, w tym książek: „Studia uniwersyteckie cystersów z ziem polskich w okresie średniowiecza” (Poznań 2002) oraz „Szkoły i studia polskich dominikanów w okresie średniowiecza”, (Poznań 2005).
- Sikorski Dariusz A. – historyk, pracownik naukowy Instytutu Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zajmuje się problematyką średniowiecznej Polski i Europy. Jest autorem licznych prac naukowych, w tym książek Anglosasi i wpływy anglosaskie w skryptoriach karolińskich do końca IX wieku (Studium paleograficzno-kodykologiczne), (Poznań 2005), „Kościół w Polsce za Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Rozważania nad granicami poznania historycznego” (Poznań 2011), „Początki Kościoła w Polsce” (Poznań 2012) oraz „Architektura sakralna z X i początku XI wieku jako źródła historyczne dla dziejów Kościoła w Polsce” (Poznań 2012).
„WSPÓLNOTY LOKALNE W ŚREDNIOWIECZU – część II”
niedziela, 9 czerwca 2012 roku, godz. 10.30-12.00
(sala konferencyjna w Ośrodku Edukacji Przyrodniczej w Lądzie)
Program wykładów:
- Wyspy w krajobrazie przyrodniczo-kulturowym Słowian zachodnich – prof. Wojciech Chudziak
- Życie codzienne średniowiecznego Polaka w świetle odkryć archeologicznych czyli próba rozpaczliwego udowodnienia, że nam dzisiaj żyje się lepiej – prof. Sławomir Moździoch
Sylwetki wykładowców:
- Chudziak Wojciech – archeolog, pracownik naukowy Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Zajmuje się problematyką wczesnośredniowiecznej Polski i Słowiańszczyzny. Prowadził badania wykopaliskowe na grodziskach ziemi chełmińskiej, w tym m.in. w Kałdusie, gdzie odkrył pozostałości ośrodka kultu przedchrześcijańskiego Słowian i bazyliki z czasów pierwszych Piastów. Jest autorem licznych prac naukowych, w tym m.in. książek „Periodyzacja rozwoju wczesnośredniowiecznej ceramiki z dorzecza dolnej Drwęcy (VII-XI/XII w.)” (Toruń 1991) i „Zasiedlenie strefy chełmińsko-dobrzyńskiej we wczesnym średniowieczu (VII-XI wiek)” (Toruń 1995) oraz „Wczesnośredniowieczna przestrzeń sakralna in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim” (Toruń 2003).
- Moździoch Sławomir – archeolog, pracownik naukowy Instytutu Archeologii i Etnologii PAN Oddział we Wrocławiu oraz Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego. Zajmuje się problematyką wczesnego średniowiecza, ze szczególnym uwzględnieniem Śląska. Prowadził badania archeologiczne na grodziskach wczesnośredniowiecznych w Bytomiu Odrzańskim i Ryczynie, jest również organizatorem międzynarodowych konferencji odbywających się cyklicznie w Bytomiu Odrzańskim. Jego dorobek obejmuje liczne prace naukowe, w tym książki pt. „Organizacja gospodarcza państwa wczesnopiastowskiego na Śląsku: studium archeologiczne” (Wrocław 1990) oraz „Castrum munitissimum Bytom: lokalny ośrodek władzy w państwie wczesnopiastowskim” (Warszawa 2002).
Wystawy
„WCZESNOŚREDNIOWIECZNE GRODY NAD ŚRODKOWĄ WARTĄ”
sobota-niedziela, 8-9 czerwca 2013 r.
( Sala Organowa-Galeria klasztoru pocysterskiego w Lądzie)
Autorzy wystawy: mgr Kateriny Zisopulu-Bleja, mgr Magdalena Poklewska-Koziełł
Na wystawie zaprezentujemy wyniki wykopalisk przeprowadzonych na grodziskach wczesnośredniowiecznych w Lądzie, Samarzewie, Spławiu-Wodzisku oraz Raszewach. Wymienione obiekty można prawdopodobnie łączyć z wspólnotą terytorialną, która funkcjonowała w czasach przedpiastowskich na niewielkim obszarze w rejonie ujścia Meszny, Wrześnicy, Prosny i Lutyni do Warty. Grody te zostały spalone w pierwszej połowie X wieku, w wyniku burzliwych wojen toczonych przez Piastów z okolicznymi plemionami słowiańskimi w okresie budowy państwa polskiego. Spośród tych warowni odbudowano jedynie Ląd. Pozostałe opuszczono i nigdy już nie wróciły do dawnej świetności.
„ARCHEOLOGIA ZIEMI LĄDZKIEJ”
Wystawa posterowa
sobota-niedziela, 8-9 czerwca 2013 r.
(Ośrodek Edukacji Przyrodniczej w Lądzie)
Autorzy wystawy: mgr Kateriny Zisopulu-Bleja, mgr Agnieszka Stempin
Na wystawie zaprezentujemy fotografie najpiękniejszych zabytków archeologicznych, które zostały odkryte na terenie powiatu słupeckiego oraz w południowej części powiatu wrzesińskiego, a zatem z obszarów związanych w średniowieczu z ziemią lądzką. Najstarsze z nich pochodzą już z epoki kamienia, najmłodsze zaś – z późnego średniowiecza i czasów nowożytnych. Dzięki nim możemy prześledzić historię tego regionu oraz poznać dokonania jego dawnych mieszkańców.
Edukacja
„CODZIENNOŚĆ ŚREDNIOWIECZA” – PIKNIK NAUKOWY
sobota-niedziela, 8-9 czerwca 2013 r.
(krużganki klasztoru)
Koordynacja: mgr Małgorzata Żukowska
Średniowiecze to niezwykle długi czas, obfitujący w ważne wydarzenia, przemiany i liczne konflikty w skali globalnej, ale przede wszystkim w szereg spraw rozgrywających się lokalnie. Warto zatem przyjrzeć się jego aspektom związanym z życiem codziennym. Specjaliści różnych dziedzin nauki opowiedzą o roli jaką odgrywały zwierzęta w średniowiecznych społecznościach, wyjaśnią znaczenie roślin i środowiska wodnego w życiu lokalnym, odkryją tajemnice drzemiące w ceramice oraz wskażą niewidoczne gołym okiem ślady użytkowania przedmiotów liczących setki lat. Ponadto zdradzą do czego służyły różnorodne, niekiedy zupełnie niezrozumiałe dla nas współcześnie przedmioty, zaprezentują wynalazki z przeszłości, a także odsłonią sekrety średniowiecznej garderoby, prezentując jak zmieniała się moda na przestrzeni wieków.
SPOTKANIE Z MUZYKĄ DAWNĄ
niedziela, 9 czerwca 2013 r., godz. 13.00
(klasztor pocysterski, kapitularz)
Prowadzący: prof. Henryk Kasperczak
W gotyckim kapitularzu klasztoru pocysterskiego w Lądzie odbędzie się niezwykłe spotkanie z muzyką dawną. Prelegent, znakomity instrumentalista i wykładowca Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu, założyciel i lider zespołu „Galakticus”, opowie nie tylko o muzyce, ale również o instrumentach, na których była ona wykonywana. Narracji będzie towarzyszyło również wykonanie dawnych utworów średniowiecznych i renesansowych.
Sylwetka wykonawcy: Henryk Kasperczak jest profesorem Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu. Studia odbył w Akademii Muzycznej w Krakowie (1993-1998) – Wydział Instrumentalny (lutnia) oraz Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (1990-1995) – muzykologia. Dalsze kształcenie kontynuował w latach 1998-2002 w Królewskim Konserwatorium w Hadze (klasa Toyohiko Satoh’a – lutnia, kompozycja, aranżacje, historyczne praktyki wykonawcze oraz Mike`a Fentrossa – basso continuo). Podczas studiów w Hadze miał także możliwość współpracy z zespołami muzyki renesansowej Ensamble Con Misura oraz muzyki współczesnej Royal Ensamble. Przez lata uczestniczył w wielu projekach oratoryjno-kantatowych oraz operowych w kraju i za granicą. Były to m.in. koncerty z polskimi zespołami muzyki dawnej: Altri Strumenti, Arte dei Suonatori, Concerto Polaco, Academia dell’Arcadia, Cantores Viridimontani, Collegium Vocale oraz prowadzone przez wybitnych, światowych mistów: Anthony Rooley’a, Paula Goodwina, Paula Mc Creesha, Mike Fentross’a, Ryo Terakado i in. Poza powyższym uczestniczył w kilkunastu cyklach koncertowych m.in. z Justyną Rekść-Raubo – Muzyka w Pałacach i Dworach Małopolskich, Aleksandrem Tomczykiem – Muzyka Dworów Europejskich, Michałem Zielińskim – Arcydzieła Renesansu oraz Jarosławem Kowalko – Akademie Bachowskie. Od lat 90. XX wieku pełni funkcję nadwornego lutnisty Zamku Królewskiego na Wawelu gdzie współpracuje z zespołem . Owocem tej współpracy jest m.in. płyta Kędykolwiek teraz jesteś (1996). W Krakowie także w 1994 założył wraz z Marią Skibą zespół Accademia degli Animosi specjalizujący się w polifonicznej muzyce religijnej XIV i XV wieku. Na przestrzeni lat dokonał kilkudziesięciu nagrań studyjnych, radiowych i telewizyjnych, które doczekały się wydań jako płyty CD i DVD (m.in. cykl nagrań wawelskich w Krakowie i jasnogórskich w Częstochowie wraz z Aleksandrem Tomczykiem). Jako wykładowca i pedagog przewodzi kursom muzyki średniowiecznej i renesansowej, zasiadając niejednokrotnie jako członek jury. Podczas spotkań z młodzieżą są prowadzone wykłady z zakresu: paleografii, historycznych praktyk wykonawczych, analizy dzieł, interpretacji, improwizacji, tworzenia diminucji, oraz kontrapunktu. Kursy odbyły się w miastach: Malborku (przewodniczący jury – Malborskie Dni Kultury Średniowiecznej), Sopocie, Gdyni, Poznaniu i Krakowie.
„WYPRAWA ARCHEOLOGICZNO-PRZYRODNICZA NA GRODZISKO WCZESNOŚREDNIOWIECZNE NA RYDLOWEJ GÓRZE”
sobota, 8 czerwca 2012 r., godz. 11.30
niedziela, 9 czerwca 2013, godz. 10.00
(zbiórka przy Ośrodku Edukacji Przyrodniczej)
Prowadzący: mgr Radosław Zywert
Na tzw. Rydlowej Górze znajdują się pozostałości grodu wczesnośredniowiecznego w Lądzie. Najprawdopodobniej powstał w IX/X wieku i przetrwał do XIII wieku. To właśnie z tym obiektem wiążemy początki miejscowości, w której od 2005 roku odbywa się Festiwal Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej. Wycieczka na grodzisko prowadzi przez urokliwą pradolinę Warty, objętą Nadwarciańskim Parkiem Krajobrazowym. W trakcie tej wyprawy poznamy niezwykłe dzieje grodu i kasztelani lądzkiej, a także będziemy się zachwycać wspaniałą przyrodą i malowniczym otoczeniem.
Uwaga: w przypadku wysokiego stanu wody w pradolinie, wycieczka może być odwołana.
„ŚREDNIOWIECZNA WIOSKA”
ZABAWY EDUKACYJNE DLA DZIECI
sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 12.00-14.30
niedziela, 9 czerwca 2013 r., godz. 10.30-13.00
(teren podgrodzia)
Prowadzenie zajęć: Stowarzyszenie „Przeszłość dla Przyszłości” z Poznania
Podobnie jak w ubiegłych latach, Stowarzyszenie „Przeszłość dla Przyszłości” przygotowało cykl zabaw edukacyjnych dla dzieci, które odbędą się na podgrodziu, w parku położonym przy Ośrodku Edukacji Przyrodniczej. Tym razem dzieci wcielą się w mieszkańców średniowiecznej wioski.
„HISTORIA ŻÓŁTEJ CIŻEMKI”
ZABAWY EDUKACYJNE DLA DZIECI
sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 14.00-16.30
niedziela, 9 czerwca 2013 r., godz. 12.00-14.00
(klasztor pocysterski, punkt informacyjny Muzeum Archeologicznego w Poznaniu)
Prowadzenie zajęć: mgr Małgorzata Żukowska
Książkowy bohater, utalentowany Wawrzek, opuścił rodzinną wieś i rozwijał umiejętności rzeźbiarskie pod okiem mistrzów. Zapraszamy do wcielenia się w rolę małych średniowiecznych artystów, którzy muszą stawić czoła wielu zadaniom zanim odnajdą swój właściwy talent. Wspólnie spróbujemy rzeźbić, tkać, tworzyć witraże i dekoracje, a nawet ołtarze. Wasze starania zostaną wynagrodzone.
„WIOSKI I PARAFIE”
FESTIWALOWA GRA EDUKACYJNA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY
sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 14.30-16.00
niedziela, 9 czerwca 2013 r., godz. 12.00-14.00
(klasztor pocysterski, podgrodzie)
Prowadzenie zajęć: mgr Małgorzata Żukowska
Charakteryzuje Was wrodzona ciekawość i chęć poznawania przeszłości? Lubicie łamigłówki i ciekawe zadania? Jeśli tak zapraszamy do udziału w grze festiwalowej, podczas której dowiecie się m. in. czym zajmowali się mieszkańcy wsi o nazwie Bednary lub Żerniki, co decydowało o rozplanowaniu wioski, jaka była hierarchia kościelna i kto stał na czele parafii oraz które ze współcześnie używanych przedmiotów miały swoje odpowiedniki w średniowieczu.
.
„ODKRYWANIE PRZESZŁOŚCI”
WYKOP ARCHEOLOGICZNY DLA DZIECI
sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 11.00-16.00
niedziela, 9 czerwca 2013 r., godz. 11.00-16.00
( podgrodzie)
Prowadzenie zajęć: dr Kinga Zamelska-Mączak, mgr Agnieszka Stempin
W trakcie tych zajęć dzieci wcielą się w role archeologów, którzy w ziemi odkrywają skarby i tajemnice przeszłości. Zachęcamy do udziału w wielkiej przygodzie!
EDUKACJA Z ZAKRESU WIEDZY PRZYRODNICZEJ
Program tegorocznego Festiwalu wzbogacają również liczne atrakcje, przygotowane przez pracowników Ośrodka Edukacji Przyrodniczej w Lądzie. Niektóre z nich, jak np. prezentacja multimedialna mgr Natalii Sulanowskiej, nawiązują do tematyki IX spotkania z kulturą słowiańską i cysterską, poświęconemu – jak pamiętamy – sprawom lokalnym. Ogólnie jednak, celem tych działań jest przybliżenie wiedzy o środowisku przyrodniczym oraz problemom jego ochrony. Adresowane są one zarówno dla dzieci i młodzieży, jak też dorosłej publiczności. Wśród tych propozycji znajdziemy:
- konkursy i zajęcia edukacyjne dla dzieci z zakresu przyrody (sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 9.30-14.00 oraz niedziela, 9 czerwca 2013 r., godz. 9.30-14.00; punkt informacyjny Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego)
- projekcje filmów o parkach krajobrazowych (sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 10.30-11.00 oraz niedziela, 9 czerwca 2013 r., godz. 9.30-10.00; sala konferencyjna w Ośrodku Edukacji Przyrodniczej)
- „W świecie zwierząt” – zajęcia dla dzieci w Ośrodku Edukacji Przyrodniczej (sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 14.30 oraz niedziela, 9 czerwca 2013 r., godz. 12.00)
- „Tuż za płotem. Zwierzęta i rośliny związane z człowiekiem” – prezentacja multimedialna mgr Natalii Sulanowskiej (sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 11.30-12.30 oraz niedziela, 9 czerwca 2013 r., godz. 14.00-15.00; sala konferencyjna w Ośrodku Edukacji Przyrodniczej)
Forum lokalne
„CZY POTRZEBNA JEST NAM HISTORIA?”
niedziela, 9 czerwca 2013 r., godz. 13.00-17.00
(ogród przy zachodnim skrzydle klasztoru pocysterskiego)
Prowadzenie Forum: mgr Jacek Wrzesiński, dr Ewa Matyba, mgr Radosław Zywert
Nowością tegorocznego Festiwalu jest Forum Lokalne, które – w przypadku powodzenia – pragniemy kontynuować w następnych latach. Zorganizowany będzie w charakterze otwartego panelu dyskusyjnego, w którym uczestniczyć mogą wszyscy goście, odwiedzający w tych dniach Ląd. Podczas pierwszego spotkania będziemy się zastanawiać nad pytaniem – czy potrzebna jest nam historia? Warte przemyślenia są także kolejne pytania:
- Czy potrafimy być dumni z naszej historii, zarówno tej wielkiej, jak i lokalnej?
- Czy umiemy korzystać z niej w naszym codziennym działaniu?
- Czy lokalna społeczność identyfikuje się z zabytkami na swoim terenie?
- Czy wokół lokalnych zabytków, w tym także lądzkich, które stały się inspiracją naszych Festiwali, potrafimy zbudować markę produktu turystycznego?
- Czy lokalna społeczność potrafi stworzyć zaplecze turystyczne wokół unikalnych obiektów zabytkowych?
Dyskusję zagai mgr Jacek Wrzesiński, a kontynuować ją będą zaproszeni prelegenci: Wojciech Celiński z Wolina, Małgorzata Stefańska z Gniezna i Tomasz Ogrodniczuk z Poznania.
Koncerty
KONCERTY ZESPOŁU „ZGAGAFARI”
sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 10.00; niedziela, 9 czerwca 2013 r., godz. 11.30 i 15.30
(scena na podgrodziu)
Sylwetka zespołu: powstał w 1997 roku w Darłowie. Początkowo grał na ulicach, ogniskach i spontanicznych imprezach, później na licznych festynach i jarmarkach historyczno-archeologicznych, poświęconych tematyce średniowiecznej. Jest niemal stałym uczestnikiem Festiwalu Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej w Lądzie, występując już w jego pierwszej edycji w 2005 roku. Muzykę zespołu stanowią słowiańskie pieśni ludowe, tradycyjne melodie irlandzkie i skandynawskie oraz własne aranżacje muzyki dawnej. Aktualny skład zespołu tworzą: Anna Kopińska (gitara, śpiew), Robert Gorgol (flety, śpiew), Damian Kopiński (śpiew, mandolina, gitara), Damian Żłobecki (bębny, didgeridoo, śpiew), Adam Tepurski (gitara), Olga Hanowska (skrzypce) i Karol Kropiewski (bas).
Oficjalna strona zespołu: http://zgagafari.pl
KONCERTY ZESPOŁU „DZIEJBA”
sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 11.30; niedziela, 9 czerwca, godz. 14.00
(scena na podgrodziu)
Sylwetka zespołu: Zespół Muzyki Etnicznej „Dziejba” powstał w 2007 roku przy Młodzieżowym Domu Kultury w Opolu. Stylem muzycznym nawiązuje do archaicznego brzmienia pierwotnych grup etnicznych, przywołując klimat starych słowiańskich wierzeń, mitów, przesądów, stworów, czy mitycznych postaci. Zespół działa pod kierunkiem nauczycielki Katarzyny Milart-Helscher.
KONCERTY ZESPOŁU „POLA RABARBRU”
sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 13.00; niedziela, 9 czerwca 2013 r., godz. 10.00
(scena na podgrodziu)
Sylwetka zespołu: zespół śpiewaczy powstał pod koniec 2011 roku w Poznaniu, w wyniku fascynacji tradycyjną muzyką różnych regionów słowiańskiej Europy. Grupę tworzą: Anna Kaźmierak (śpiew), Joanna Szaflik (śpiew), Dorota Kurkowicz (śpiew) oraz
Wojciech Oleszkiewicz (duduk, bębenek). Wykonują pieśni z Polski, Ukrainy, Białorusi, Serbii i Bułgarii, starając się zachować prostotę i surowe brzmienie. Z tego też powodu wokalistki odwołują się do archaicznej techniki wokalnej zwanej białym głosem, za pomocą której wykonywano te starodawne pieśni. Natomiast słowo „rabarbar”, występujące nazwie zespołu, zostało umyślnie przekręcone, ponieważ zdaniem muzyków, żyjących już w mieście oraz wychowanych na kulturze globalnej i masowej XXI wieku, ich interpretacje pieśni ludowych będą się zawsze różnić od oryginałów sprzed lat.
KONCERT ZESPOŁU „ĘZIBABA”
sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 14.30
(scena na podgrodziu)
Sylwetka zespołu: powstał we wrześniu 2009 roku. „Ęzibaba” jest kapelą, która wykonuje współczesne aranżacje muzyki opartej na elementach folkowych, etnicznych i historycznych, a inspiracje do swoich utworów czerpie z kultury słowiańskiej, głównie serbo-łużyckiej.
Nazwa zespołu pochodzi z języka starosłowiańskiego i oznacza magiczną istotę, przedstawianą często pod postacią starej kobiety, złej i zrzędliwej; prawdopodobnie jest to źródłosłów współczesnej Jędzy czy Baby Jagi. W skład grupy wchodzą: Aleksander Karcz (kabosy, szałamaja, akordeon, flety, wokal i właściwie prawie wszystko na czym się da grać), Aleksandra Śniegula (kabosy, sodina, okaryna, fletnia pana, szałamaja, bas, wokal, flety, piszczałki, fujarki i wszelkiego innego rodzaje przeszkadzajki), Magdalena Ząbkiewicz (wokal, instrumenty perkusyjne, bębny, przeszkadzajki), Łukasz Wawrzyk (sas, gęśle Welesa – diabelskie skrzypce”, bas) oraz Józef Karcz (klarnet, wokal).
KONCERT ZESPOŁU „LIARMAN”
sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 15.30
(kościół Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja w Lądzie)
Sylwetka zespołu: grupę tworzą Susana Raso (mezzo-sopran, altówka, tamburyn galicyjski, banduria), Lidia Małyszek (flet prosty sopranowy, flet prosty altowy, flet powszedni) oraz Łukasz Gaszler (gitara). Wokalistka zespołu pochodzi z Galicji (Hiszpania), gdzie ukończyła studia muzyczne w Konserwatorium w A Coruna, a następnie odbyła staż podyplomowy w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie, w klasie profesor Małgorzaty Marczewskiej. Brał udział w kursach międzynarodowych w Hiszpanii, Włoszech i w Polsce. Śpiewała też w kwartecie muzyki dawnej „Euterpe”. Grupę „Liarman” utworzyła z gitarzystą oraz kompozytorem Łukaszem Gaszlerem, z którym wystąpiła również podczas ubiegłorocznego Festiwalu w Lądzie. Od niedawna z zespołem koncertuje flecistka Lidia Małyszek. Grupa wykonuje pieśni dawnej muzyki angielskiej, hiszpańskiej i galicyjskiej, a także utwory Ł. Gaszlera o charakterze folk-rockowym.
KONCERT ZESPOŁU „MOSAIC”
sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 18.00
(scena na podgrodziu)
Sylwetka zespołu: grupa łączy polską muzykę dawną, tradycyjną z orientem i world music. Grają na instrumentach historycznych i tradycyjnych z różnych krajów. W muzyce, którą tworzy „Mosaic”, słuchacz odnajdzie słowiańską dzikość i melancholię, orientalną tajemniczość, mieszaninę dźwięków natury, miejskiego chaosu, dawnego porządku świata i współczesnego eklektyzmu. Zespół jest laureatem konkursów, takich jak Festiwal Folkowy Polskiego Radia „Nowa Tradycja” i „Mikołajki Folkowe”. Występował na prestiżowych festiwalach prezentujących muzykę etno (Skrzyżowanie Kultur czy Ethnoport Music Festival). Zespół wydał dwie płyty. Debiutancki album pt. „Ludovava” zebrał pozytywne recenzje jako folkowe wydarzenie roku 2010. Owocem współpracy grupy z Polskim Radiem była druga płyta pt. „…a my do Betlejem”, stanowiąca zapis koncertu, który odbył się w radiowym Studiu im. W. Lutosławskiego.
Zespół „Mosaic” występuje w składzie: Jolanta Kossakowska (fidel średniowieczna, gęśle, śpiew), Zofia Kolbe-Wojdyr (dudy galicyjskie, flety, instrumenty perkusyjne, śpiew), Wojciech Lubertowicz (instrumenty perkusyjne), Mateusz Szemraj (lutnia arabska, tar, saz, cymbały polskie) i Sebastian Wielądek (lira korbowa, flety, ney, duduk, dudy).
Oficjalna strona zespołu: http://www.mosaic.art.pl/
„AVE MATER O MARIA. MUZYKA MARYJNA XV WIEKU
Z POLSKI I NIEMIEC” – KONCERT ZESPOŁU „DEKAMERON”
sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 19.00
(kościół Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja w Lądzie)
Kult Najświętszej Marii Panny towarzyszył cywilizacji chrześcijańskiej od zarania, a jego rozkwit w średniowiecznej Europie uważany jest za wynik działalności św. Bernarda i św. Dominika. W XIII wieku rozpoczął się wielki ruch pielgrzymkowy do świątyń stawianych ku czci Bożej Rodzicielki. Zatroskana, zamyślona bądź uśmiechnięta, emanująca ludzkim ciepłem postać Matki Boskiej, stała się szczególnie bliska ówczesnemu człowiekowi – była bohaterka legend o cudownych zdarzeniach, ku jej chwale śpiewano pieśni. Niemiecka twórczość Maryjna, której kres położyła Reformacja, reprezentowana jest w koncercie przez dwa nurty – polifoniczne opracowania popularnych w XV wieku pieśni, zebranych w tzw. „Śpiewniku Głogowskim” (Glogauer Liederbuch) oraz wcześniejszą twórczość minnesingerów, niemieckich liryków z XIII wieku. Ich pieśni to nie tylko żarliwe modlitwy o osobistym niemal charakterze, ale także swobodne adaptacje i parafrazy tekstów liturgicznych.
W Polsce utwory Maryjne – z „Bogurodzicą” na czele – pojawiły się nieco później niż na zachodzie Europy, i nie zawsze były to kompozycje oryginalne. Powszechnie praktykowano przyswajanie kompozycji obcych przez tłumaczenie ich łacińskich tekstów („Bądź wiesioła” to rodzima wersja hymnu Gaude Virgo ), lub do przekładu dopisywano nową melodię, jak np. w pieśni „O gosppodzie uwielbiona”. Ostatecznie od połowy XV wieku obserwujemy powstawanie oryginalnych polskich kompozycji z tekstem polskim lub łacińskim i tu na uwagę zasługuje postać Piotra z Grudziądza, którego sława szeroko wykraczała poza granice kraju.
Program koncertu
1. Zdrowa bądź najświętsza królewno – rękopis praski, XV w.
2. Regina celi letare – Jan z Jasiennej, ca. 1420, rękopis Kj 2464
3. Ave Virgo Sanctissima – Jan z Jasiennej, ca. 1420, rękopis Kj 2464
4. Ave mater o Maria – rękopis Biblioteki Krasińskich, ok. 1420
5. Ave mater summi nati – rękopis Biblioteki Krasińskich, ok. 1420
6. Maria en mitissima – rękopis Biblioteki Krasińskich, ok. 1420
7. Virginem mire pulcritudinis – rękopis Biblioteki Krasińskich, ok. 1420
8. O nadroższy kwiatku– rękopis Biblioteki Raczyńskich, II poł.XV w
9. Zdrowa bądź Maryja – rękopis malborski, XVw.
10. Bądź wiesioła Panno czysta – rękopis Biblioteki Raczyńskich, II poł. XV w
1. Maria muter – Der Meissner, XIII w.
2. Jesayas der schrybet so – Frauenlob , XIII w.
3. Ich singe gerne – Nestler, XIII c.
4. Salve Regina – Reinmar von Zweter – ca 1200 – ca 1260
5. Regina regnantium – Glogauer Liederbuch, ca .1480
6. florens rosa – Glogauer Liederbuch
7. Ave stella matutina – Glogauer Liederbuch
8. Christ der ist erstanden- Glogauer Liederbuch
Sylwetka zespołu: został założony w 1993 roku. Swoimi koncertami popularyzuje muzykę średniowiecznej Europy, wykonując ją zgodnie z ówczesnymi kanonami i stylistyką. Zespół tworzą absolwenci wyższych uczelni muzycznych, zdobywający doświadczenie podczas współpracy z innymi polskimi grupami, jak również na zagranicznych mistrzowskich kursach specjalistycznych. Ich interpretacje są oryginalnymi, nowymi próbami odczytania dawnych utworów i odtworzenia dawnej praktyki muzycznej. Ważną rolę w docieraniu do średniowiecznych praktyk wykonawczych pełnią używane przez zespół instrumenty, rekonstruowane na podstawie średniowiecznej ikonografii. Jakkolwiek repertuar „Dekameronu” tworzy głównie muzyka świecka z XII-XV wieku, to jednak zespół nie stroni również od wykonywania mszy średniowiecznych („Missa Notre-Dame”) i pieśni sakralnych.
Oficjalna strona zespołu: http://www.dekameron8.republika.pl
„O VIRGO SPLENDIS” – KONCERT ZESPOŁU „SCANDICUS”
niedziela, 9 czerwca 2013 r., godz. 14.30
(kościół Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja w Lądzie)
Sylwetka zespołu: Zespół Muzyki Dawnej „Scandicus” występuje od 2007 roku, wykonując muzykę średniowieczną, przede wszystkim wokalną. W jego repertuarze znajdują się pieśni religijne i świeckie, pochodzące z wielu źródeł. W 2008 roku grupa wydała płytę „Laudario di Cortona”, która była prezentowana w programie II Polskiego radia, a także w Radio Katowice i Radio eM. W rok później repertuar tej płyty muzycy przedstawili w kościele Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja w Lądzie, podczas V Festiwalu Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej. Podczas tegorocznego koncertu w Lądzie „Scandicus” wykona pieśni maryjne pochodzące z m.in. z: kodeksu Llibre Vermell, zbioru Cantigas de Santa Maria, Laudario di Cortona, a także z polskich rękopisów oraz chorału gregoriańskiego.
Zespół występuje w składzie: Agnieszka Mucha (śpiew), Agata Kachel-Flis (śpiew, oud, darabuka), Tymoteusz Dorda (śpiew, idel, darabuka), Jakub Kabus (śpiew, bendir) i Piotr Flis (harfa, oud, flety).
Oficjalna strona zespołu: http://www.scandicus.art.pl
Spektakle
„LEGENDA O KRÓLOWEJ JADWIDZE WG L. RYDLA”
– SPEKTAKL TANECZNO- PANTONIMICZNY BALETU „CRACOVIA DANZA”
sobota, 8 czerwca 2013 r., godz. 20.00
(dziedziniec między klasztorem a nowym budynkiem seminarium salezjańskiego)
Spektakl, oparty na barwnym tekście Lucjana Rydla, ilustruje kilka scen z życia Jadwigi Andegaweńskiej. Opowiada m.in. o jej koronacji na Wawelu oraz o zaślubinach z Władysławem Jagiełłą. Widowisko tworzy wizerunek Królowej Jadwigi jako kobiety silnej, odważnej, świadomej swoich powinności wobec państwa i poddanych, a jednocześnie nie pozbawionej młodzieńczych uczuć i emocji.
Sylwetka zespołu: Balet Dworski „Cracovia Danza” powstał w dniu 1 września 2006 roku i kontynuuje działania Baletu Dworskiego „Ardente Sole” oraz działającej pod tą samą nazwą Fundacji. Dyrektorem Naczelnym i Artystycznym baletu jest Romana Maciuk-Agnel – tancerka i choreograf, specjalizująca się w tańcach historycznych. Sięgając do repertuaru baletowego z czasów średniowiecza, renesansu i baroku, grupa pragnie przybliżyć publiczności dokonania polskiej sztuki tańca. Zespół ten może poszczycić się wieloma znaczącymi sukcesami artystycznymi i organizacyjnymi oraz osiągnięciami w zakresie popularyzacji kultury wysokiej i edukacji artystycznej.
Oficjalna strona zespołu: http://cracoviadanza.pl/pl