Jak ten czas szybko biegnie! Wydaje się, że nie tak dawno przygotowywaliśmy się do I Festiwalu Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej w Lądzie, a tu już mamy za sobą jego piątą edycję. Tegoroczne spotkanie z kulturą średniowiecza poświęciliśmy najbardziej osobliwemu dziedzictwu tej epoki – ideałowi miłości, łączącej piękną i zacną damę ze szlachetnym i odważnym rycerzem. Ówczesne marzenia przetrwały do dnia dzisiejszego i wciąż kształtują nasze postawy. Dla organizatorów V Festiwalu w Lądzie stały się również pretekstem do nakreślenia kolorytu owej epoki a także zmierzenia się z jej mitami. Uświadomili nam to wykładowcy (szczególnie prof. Tomasz Jurek i prof. Jerzy Strzelczyk) podczas niezwykle ciekawych prelekcji wygłoszonych w sali opackiej klasztoru pocysterskiego. Wystawa multimedialna „Trwajcie w miłości mojej. Życie codzienne zakonników w średniowieczu” przypominała natomiast, że oprócz tej ziemskiej, ważne miejsce zajmowała miłość do Boga, łącząca wspólnoty mężczyzn i kobiet w dążeniu do naśladowania Chrystusa. Z kolei ekspozycja „Biżuteria kobiet w pradziejach i średniowieczu”, zorganizowana ze zbiorów Muzeum Archeologicznego w Poznaniu uświadamiała zwiedzającym, że potrzeba bycia piękną cechowała również panie żyjące w minionych epokach. Goście Festiwalu mieli też okazję porównać uzbrojenie oraz taktykę walki wojów piastowskich i późnośredniowiecznego rycerstwa. Nie zabrakło także wątków z dawnych dziejów Lądu, zarówno tych ważnych (wojny o kasztelanię lądzką w XIII wieku, przedstawione przez prof. Jana Szymczaka), jak i zupełnie nieznanych (przypadek dotkniętego nieuleczalną chorobą człowieka, którego szczątki odkryli archeolodzy podczas wykopalisk na cmentarzysku w Lądzie – mgr Agnieszka Stempin).
       Popularyzacja archeologii i historii należy do najważniejszych zadań festiwali lądzkich. Dokonania obydwu nauk przedstawiamy w trakcie wykładów, wystaw, konkursów i zabaw dla dzieci oraz odtwórstwa dawnych rzemiosł, uzbrojenia i zwyczajów. Trudno jednak opowiadać o średniowieczu, nie sięgając do jego dorobku kulturalnego. Dlatego też w naszych imprezach ważne miejsce zajmuje muzyka sakralna, dworska i ludowa. W tym roku poznawaliśmy ją dzięki koncertom zespołów „Scandicus”, „Schola Cantorum Inowroclawiensis” „White Garden”, „Zgagafari”, „Charivari” oraz „Swarzędzkiej Orkiestry Flażoletowej”. Nie zabrakło również grup teatralnych – „Gry i Ludzie” z Katowic oraz „Dada Art” z Poznania. Zainspirowani tematyką Festiwalu po raz pierwszy zorganizowaliśmy wystawę malarstwa („Błędni rycerze”, autorstwa prof. Marka Przybyła i prof. Tomasza Siwińskiego) i warsztaty poetyckie (prowadzone przez Andrzeja Sikorskiego).
       Każda edycja Festiwalu Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej w Lądzie odznacza się niezwykłym klimatem i pozostawia wiele wspomnień. Co zapamiętamy z tegorocznej imprezy? Na pewno ślub Piotra Niemca i Jekateriny Dokish, miłośników średniowiecza i członków jednego z bractw rycerskich. Sakrament małżeństwa zawarli w pocysterskim kościele pw. Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja, podczas mszy odprawionej w języku łacińskim i uświetnionej śpiewem liturgicznym zespołu „Scandicus”. W tych dniach miłość niewątpliwie królowała w Lądzie! Będziemy więc pamiętać zwycięzcę konkursu poetyckiego, który wygrał wierszem dedykowanym swojej damie i w jej towarzystwie odebrał należne laury. Niezwykła była również zgodna współpraca – tradycyjnie do siebie zdystansowanych – drużyn wojów i bractw rycerskich. Publiczność zachwycił teatr „Gry i Ludzie” oraz efektowne potyczki na kopie w wykonaniu „Xiążęcej Drużyny” z Warszawy. Wszyscy natomiast, organizatorzy, uczestnicy i widzowie, zmagali się z kapryśną pogodą. Na szczęście siąpiący deszcz nie odstraszył widowni wspaniałego spektaklu „Miłość, damy i rycerze”, zaprezentowanego w sobotni wieczór (6 czerwca) przez grupę „Dada Art” z Poznania. W końcu zatriumfowało słońce, a my mogliśmy cieszyć się pięknymi koncertami zespołu „Scandicus” z Tych. 
       V Festiwal Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej w Lądzie przeszedł już do historii. Tematem następnego spotkania będą misje, kościoły i klasztory. Opowiemy o Mieszku I, Bolesławie Chrobrym i św. Wojciechu, o poganach i apostołach nowej wiary, o duchowości oraz heroizmie misjonarzy, kapłanów i zakonników zmagających się z niezliczonymi trudnościami a także o tym, jak chrześcijaństwo zmieniło wczesnośredniowieczny świat Słowian. Zapraszamy do Lądu, w niezwykłą podróż do źródeł naszej kultury.

Michał Brzostowicz