A oto współczesna wersja „Kara Mustafy”, czyli fragmenty prac pisemnych studentów historii z polskich uniwersytetów. Których – nie podaję, bo nie mam wątpliwości, że nie są to wyjątki. Cytaty podaję z dużym wahaniem, bo zgodnie z prawem autorskim powinnam była podać nazwiska autorów cytowanych prac, a nie jestem pewna, czy Szanowni Autorzy byliby tym zachwyceni. Kursywą zaznaczono pytania, na które należało odpowiedzieć, natomiast wypowiedzi studentów ujęto w cudzysłowia, podając jednocześnie oryginalną pisownię. Jeden cudzysłów to twórczość jednej osoby.

Egipt: 

Władza królewska w Egipcie w okresie pre- i wczesnodynastycznym: „Pierwsze zorganizowane formy skupisk ludności i pojawienie się człowieka na terenach nad nilijskich odbyło się już w neolicie. Początkowo Egipt nie był zjednoczonym państwem lecz na jego terenach koczowały grupki ludności bliżej niezależnych od siebie. (…) Król był traktowany jak ojciec kraju który był jego ojcowizną. Oprócz tronu wszystkie urzędy były zarezerwowane tylko dla rodziny królewskiej. (…) Królowie I i II dynastii zorganizowali państwo na nowo. Obarczyli chłopów służbą w armii królewskiej, nadawali bezrolnym ziemię. (…) po śmierci ich ciała składane były do masztab”.

Menes i powstanie zjednoczonego państwa w Egipcie: „Źródłem wiedzy o tym, że Menes był pierwszym władcą znaleziono w wykopaliskach Tal?or?Amorna, które dają nam ogrom wiedzy na temat państwa Egipskiego. (…) Menes prawdopodobnie wywodził się z delty. (…) Zapoczątkował wielkie pochówki faraonów w monumentalnych budowlach”

Przyczyny upadku Starego Państwa: „Przyczyn upadku Starego Państwa w Egipcie należy szukać głównie w samym państwie, żadziej były to przyczyny zewnętrzne”. 

Postać władcy w Naukach Amenemhata I: „Władca Egiptu pierwszego dokumentu ukazany jest jako pan Egiptu w pełnym tego słowa znaczenia. (…) w Naukach Amenemhat I przedstawiono trudności w bycia władcą, zostały spisane w celach propagandowych”

Polityka nubijska XII dynastii: „Władcy XII dynastii rozpoczęli handel z państwem nubijskim z Egiptu, wywożono kamień a dostarczano lapis lazulę, miedź i drewno. (…) ostatecznie Totmes III najechał na Nubię (…) dzięki temu zapewnił sobie napływ taniej siły roboczej”.

Polityka zagraniczna Amenhotepa III: „Jego polityka opierała się na wydobywaniu złota w Nubii, co było przyczyną walk z Nubią. (…) Sprowadzał drzewo cedrowe z Puntu. Za jego panowania do Egiptu powoli zaczęło napływać plemię Hetytów, które później (Nowe Państwo) zagrozi Egiptowi, III okres przejściowy, XV dynastia hetyci. Panował on wspólnie ze swoim synem Sezostrisem II jako koregentem, poto aby pokazać go ludowi”

Reformy Echnatona: „Amenhotep IV nazywał siebie Aachonem. Przeniósł stolicę do założonego miasta Achenonn. Amemhotep IV chciał wprowadzić jako główne bóstwo Anlila. (…) Był „bez serca” wobec wrogów i nieprzychylnych mu osób o czym przekonała się jedna z jego żon.”

Ludy libijskie w Egipcie w okresie Nowego Państwa i Epoki Późnej: „W czasach Ramzesa II ludy libijskie okazały się szczególną aktywnością. Zaczęły się wielkie bunty oraz częściowe przenikanie do stróktór społecznych. (…) Mimo starań kolejnych Ramzesów IV?IX upadek państwa był przesądzony ponieważ panowała słaba dynastia taicka.”

Biblioteki w Egipcie: „W Egipcie w okresie starego państwa wszystkie archiwa i biblioteki mieściły się w świątyniach z tego powodu że wyłącznie kapłani potrafili pisać i czytać. Największa mieściła się w Tylis i Tebach przy świątyni”.

Odkrycie hieroglifów egipskich: „Początkowo były to obrazki które były trudne do odczytania. (…) Hieroglify odczytywano ze ścian świątyń, posągów i innych sakralnych zabytków. Również papirus był najczęstszym materiałem, na jakim zapisywano pismo egipskie. Na początku XX w. francuski badacz Champlin odkrył „kamień z Rosetty” gdzie były zapisane znaki egipskie (…) Hieroglifami i ogólnie pismem zajmowali się kapłani oraz faraonowie, ale tylko dlatego, że sami byli kapłanami. (…) Pismo demotyczne (…) redukuje (…) znaki do postaci kresek, łuków i kół. (…) pisać potrafili jedynie kapłani, jednak w okresie Nowego Państwa zaczęły powstawać szkoły, w których nauczano pisma. Wcześniej na posiadanie takiego pisarza mogli jedynie pozwolić sobie faraonowie oraz bogaci możnowładcy.”

Zawód pisarza w Egipcie [„w rzymie” wg Autora tekstu]: „Oznaczał pozycję uprzywilejowaną. Pisarzami byli z reguły kapłani, którzy uczyli się od małego posługiwać rylcem i tabliczką. Na tle społeczeństwa niepiśmiennych rolników, którzy musieli płacić ciężkie podatki i uciekać jeśli nie mogli ich spłacić. Pisarz miał dostęp do wiedzy niedostępnej laikom”.

Roczniki Egipskie: „Wiedzę o starożytnym Egipcie bardzo ciężko jest zdobyć gdyż jego początkowa historia poprzez brak zachowanych i pisanych źródeł (zdolnych do odczytania) jest bardzo mało. (…) Rok egipski był liczony według kalendarza księżycowego (…) Roczniki (…) dostarczyły wiedzy (…) o języku starożytnego Egiptu i jego piśmie, co pozwoliło na dalsze badania”

Autobiografia Weni jako źródło historyczne: „Weni opowiada swoją autobiografię. Mówi o sobie, że jest namiestnikiem „Mości Pana”. 

Wyprawa Un Amona jako źródło historyczne: Kupiec Un Amon przez swoją wyprawę handlową do Byblos pokazuje strategiczne znaczenie handlu w dziejach Egiptu. Egipt (…) nie posiadał większej ilości przedewszystkim drzewa niezbędnego do budowy wszelakiego rodzaju statków, rydwanów i rzeczy często codziennego użytku”.

Autorzy antyczni piszący o Egipcie: „Ponadto o Egipcie pisali najlepiej sami skrybowie Egipscy i dyplomaci wysyłani do tego kraju. Byli obiektywni a mimo to wyrażali swój zachwyt dla Egiptu. Ponadto pisał również Flawiusz i Euzewiusz”. „Herodot, wybitny dokumentalista przebywał w Egipcie”

Starożytne metody liczenia czasu na przykładzie Egiptu: „W Egipcie chciano dodać co roku 6 dzień. Egipcjanie nie nazywali miesięcy i nie liczyli ich”.

Mezopotamia i okolice:

Ekspansja kultury ubajdzkiej na terenach Mezopotamii: „Kultura ta ma swoje ślady w Syrii, Palestynie i na całej Mezopotamii”. 

Etnogeneza Sumerów: „Sumerowie (…) zamieszkiwali w mieście?państwie Babilon. (…) podobnie jak w przypadku pierwszej koncepcji zasymilowali się, przejęli w większości kulturę babilończyków.” 

Organizacja społeczeństwa sumeryjskiego w okresie przedakadyjskim: „Sumerowie (…) wynaleźli nowe bronie takie jak łuk”

Niewolnicy we wczesnych państwach sumeryjskich: „Przy powstaniu wczesnych państw sumeryjskich największą rolę odegrała organizacja się ludzi w celu tworzenia osiedli mieszkaniowych, budową kamieni itp.. Wyróżniły się wtedy 3 kasty ludności, to jest ludzie wolni, ludzie zależni i niewolnicy. (…) Niewolnicy pochodzący najczęściej z podbitych wcześniej mniejszych państw babilońskich nie byli uciskani w zamian za pracę otrzymywali wynagrodzenie w niektórych przypadkach nawet ziemię, którą mogli uprawiać na swój własny rachunek. (…) Ekspansja takich państw jak (…) Lagasz i Ur doprowadziła do nabywania nowej siły roboczej z np.. Egiptu i Syrii, szczególnie ważny odnotowania jest przypadek ludów hebrajskich zwany niewolą Babilońską”. „niewolnictwo było znikome, każdy dbał o siebie samego, budowę kanałów, domostw, świątyń dla władcy. Trzeba było żyć godnie i zgodnie z naturą”

Gospodarka III dynastii z Ur: „była oparta na uprawach deszczowych. (…) Władza rozgraniczała się na władzę pałacową (…) i władzę kultu, władza pałacowa, w niej skupiała się cała władza, podporządkowanie gospodarstw. Władzą kultu zarządzali kapłani i urzędnicy, władza ta zarządzała budową kanałów i budową świątyń, skupiała w sobie niewolników, a także biedne rodziny, które pracowały na roli”.

Przyczyna upadku III dynastii z Ur: „przyczyną były najazdy państwa Elam sprzymierzonego z Suzyjczykami (…) rzeka Eufrat zmieniła swój bieg, co miało wpływ na gospodarkę (klęska głodu)”.

Prawo Hammurabiego: „Hamurabi stworzył swoje prawo dla państwa starobabilońskiego. (…) Stawiał ojca na pierwszym miejscu jeżeli chodzi o utrzymaniu rodziny. Jego prawo srogo karało za gwałty na żonach i zabijanie małych dzieci. (…) oraz chroniło ono również sieroty i wdowy a opierało się na pomocy zwykłej rodziny. Rodziny takie miały obowiązek odpracowywać część roku na rzecz króla.”

Upadek państwa Mitanni: „powodem upadku tego państwa były m..in. walki na granicy”.

Upadek Asyrii: „głównym powodem była utrata świadomości narodowej”

Chaldejczycy z Kraju Nadmorskiego w walce o Babilon: „Chaldejczycy, prowadząc politykę podbojów, zapragnęli opanować Babilon, chroniony murem, dobrą fortyfikacją i dobrze wyszkoloną armią. Oczywiście niezobyli tego miasta”

Pismo klinowe: „Pismo klinowe zostało rozpowszechnione przez Sumerów, którzy byli twórcami pierwszego alfabetu”. „Najstarsze teksty (…) pochodzą z czasów Sumerów. Pismem tym posługiwano się także w Egipcie. (…) Pisano na glinianych tabliczkach wypalanych potem w piecu. (…) Nie było to pismo literowe. Do zapisu informacji posługiwano się znakami?symbolami. Tak więc było to pismo piktograficzne. (…) Na przełomie II i III tysiąclecia tabliczki z pismem klinowym zostają wypierane przez dokumenty spisane na papirusie”. „Badacze starożytnego wschodu odnajdując gliniane tabliczki z wyrytymi znakami (…) uważali je za (…) wzory ozdobne lub rysunki wykonane przez dzieci. W XIX w. ten pogląd zmienił się kiedy to rozszyfrowano „wzory”. Badacze uznali je za pismo. (…) W V wieku pne za jego pomocą wykonano m..in. stellę z prawem Hammurabiego”. „Pismo klinowe zostało rozpowszechnione przez Sumerów, którzy byli twórcami pierwszego alfabetu”. „Początkowo było to pismo piktograficzne, czyli obrazowe. Stopniowo przekształcało się w ideograficzne, czyli takie w którym pojedyncze symbole oznaczały całe wyrazy. (…) Pierwotny alfabet ludów mezopotamii (…) liczył nawet 750 znaków. (…) Ponieważ litery pisano przy pomocy rylców, ciężko było więc uzyskać zaokrąglenia i koła. Tym sposobem otrzymano tzw. pismo linearne”.

Pisma elamickie: Różne państwa starały się podpić Elam bądź podpisać z nim jakiś element współpracy. Jednym z takich przykładów jest podpisanie traktatu pokojowego Ramzesa II z p. Elam. Co jest bardzo zastanawiające to traktat ten został napisany w j. elamickim (…) a zastanawiać nas to może ponieważ nie pisze się takich dokumentów językiem kraju podbitego. (…) O wszelkich kontaktach Egiptu z tym państwem mówi także egipski kronikarz Maneton. Rozróżnić możemy trzy typy pisma elamickiego 1) [wykreślono pismo klinowe], 2) akadyjskie, 3) sumeryjskie”

Pismo Staroperskie: „było pismo półalfabetycznym, składało się z sylab, nie umieli oni pisać litera po literze dlatego pismo sylabiczne było o wiele trudniejsze do przyswojenia. Nie było ono pismem klinowym. (…) Powstało około VII w. pne. Odczytanie pisma wyniknęło z odczytania inskrypcji królewskich na wysokiej skale” 

Biblioteka Asurbanipala: „Pomimo złej sławy okrutnika, jaką Asurbanipal zawdzięcza tekstom Starego Testamentu, owa biblioteka jest dowodem na to, iż był on mecenasem sztuki”.

Mezopotamskie dokumenty praktyki prawnej jako źródło historyczne: „Hamurabi natomiast bardzo broni kobiet. Jego jedno prawo mówi np.., że jeśli małżeństwo się rozpadnie z powodu odejścia męża to ten mąż musi oddać żonie tyle pieniędzy ile ona wniosła do małżeństwa. (…) Dokumenty praktyki prawnej mogą też być w postaci jakiś aktów np.. nadania własności (…) takie dokumenty także się pojawiają i były one nawet zjawiskiem powszechnym”.

Społeczeństwo babilońskie w świetle kodeksu Hammurabiego: „Semickie prawo szariatu, prawo zwyczajowe „oko za oko”

Prawo własności ziemi w Mezopotamii: „Na początku ziemie Mezopotamii zostawały uzyskiwane przez tzw. zasiedlenie [przed Sumerami]. (…) Sumerowie zajęli miasta na terenach Mezopotamii poprzez zasiedlenie, wyklucza się raczej możliwość przejęcia miast i terenów „siłą” (…) Wokół świątyń były grunty uprawne na których pracowali chłopi. Praca była przymusowa o czym świadczą odnalezione miski, osobą nadzorującą pracę był Nameada, a osobą wykonującą pracę Ukkiu.” „Podatki trzeba było płacić także w roku przestępnym co znacząco nie podobało się ludności, ponieważ często istniała wtedy sytuacja, iż ludność nie miała z czego je zapłacić, a jeżeli jakimś cudem udało się, to nie mieli z czego żyć. (…) Władca Babilonii [Hammurabi] ustanowił Babilonię stolicą. (…) O prawie własności ziemi możemy dowiedzieć się (…) z jego kodeksu (…) [żołnierze] za służbę w armi otrzymywali dom, ziemi, a nawet ogródek. (…) Wśród dalszych losów Mezopotamii niewolnicy posiedli jakieś prawa do posiadania niewielkich terenów”