„Dni Pamięci” to cykl imprez na terenie gminy Pobiedziska, poświęconych życiu i działalności prof. Józefa Kostrzewskiego (1885-1969) – wybitnego naukowca, społecznika i patrioty, który urodził się w pobliskim Węglewie. Współorganizatorem akcji jest Muzeum Archeologiczne w Poznaniu. Na cykl ten składają się:
1/ Wystawa pt. „Józef Kostrzewski na nowo odkrywany”, przygotowana przez Muzeum Archeologiczne w Poznaniu (komisarz: dr Andrzej Prinke) i eksponowana latem ubiegłego roku w siedzibie Muzeum, ilustruje ona szereg niedawno odkrytych faktów z życia Profesora oraz jego związki z Ziemią Pobiedziską; obecnie pokażemy ją w Ośrodku Kultury w Pobiedziskach w okresie od 26 II do 6 III b.r.
2/ Wystawka oświatowa, poświęcona postaci Profesora; będziemy ją eksponować od 25 II br. w Szkole Podstawowej im. prof. Józefa Kostrzewskiego w Węglewie, gdzie pozostanie już na stałe jako element Izby Pamięci patrona tej szkoły.
3/ Cztery prelekcje prezentujące postać Józefa Kostrzewskiego jako syna Ziemi Pobiedziskiej, a jednocześnie – jednego z najwybitniejszych polskich uczonych XX w. oraz wielkiego społecznika i patrioty. Prelekcje będą połączone z pokazem multimedialnym, zawierającym m.in.: wybór z bogatej kolekcji niepublikowanych dotąd zdjęć i dokumentów oraz fragmenty archiwalnych filmów i audycji radiowych. Wygłosi je dr Andrzej Prinke z Muzeum Archeologicznego w Poznaniu, który od kilku lat prowadzi szerokie studia historyczno-archiwalne nad życiem i dziełem Profesora. Prelekcje zostaną wygłoszone w Szkole Podstawowej im. Józefa Kostrzewskiego w Węglewie (wersja dla uczniów tej szkoły, 25 II o godz. 11.00), oraz w Ośrodku Kultury w Pobiedziskach (27 II o godz. 17.00) i w Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy Pobiedziska (6 III o godz. 16.30), a także w jej filii w Biskupicach (wersja dla starszej młodzieży i dorosłych).
4/ Wystawom i prelekcjom towarzyszyć będzie folder, zawierający krótką informację o prof. Józefie Kostrzewskim oraz pamiątkowa zakładka do książek, ilustrowana jego wizerunkami z kolejnych okresów życia (w formie fotografii oraz portretów artystycznych: od popiersia do karykatury).
***
Postać prof. Józefa Kostrzewskiego jest dziś nadal obecna w zbiorowej pamięci społeczeństwa gminy Pobiedziska, o czym świadczy szereg rozmów, przeprowadzonych ostatnio w ramach programu badawczego dr. Andrzeja Prinkego. Jednakże wiedza o tym wielkim uczonym i patriocie ogranicza się zwykle do stereotypu „odkrywcy Biskupina”, „współtwórcy Uniwersytetu Poznańskiego” czy „archeologa walczącego o polskość Ziem Zachodnich”.
Nasza obecna propozycja ma więc na celu – obok przypomnienia tych podstawowych osiągnięć Profesora – rozszerzenie jego sylwetki o dokonania (nieraz równie frapujące czy nawet sensacyjne) na innych polach, np.: wspierania walki o niepodległość Polski przed 1918 r., m.in. poprzez pomoc dla powstańców wielkopolskich (1918), a następnie – śląskich, współpracy z polską delegacją na Konferencję Wersalską (1918-19), gdzie ważyły się losy granic odrodzonej Polski, dalej – opieki nad szeregiem organizacji młodzieżowych (harcerstwo akademickie, Młodzież Wszechpolska, korporacje studenckie), tajnych wykładów w latach 1930-tych dla Polonii, zamieszkałej na terenie III Rzeszy Niemieckiej (Olsztyn, Kwidzyń, Malbork), pomocy dla władz polskich i alianckich w ściganiu zbrodniarzy hitlerowskich po 1945 r. itp.
Wydaje się, że wiedza ta winna być upowszechniona zwłaszcza na terenie, z którego Profesor pochodził i gdzie nadal żyją ludzie, którzy go pamiętają, tj. na Ziemi Pobiedziskiej. Liczymy więc na poszerzenie tą drogą wiedzy o wielkim Uczonym, Wielkopolaninie i Polaku wśród mieszkańców Ziemi Pobiedziskiej, na upowszechnienie nowo odkrytych faktów z jego życia, które pozwalają lepiej zrozumieć jego dzieło i czasy, w jakich żył i działał; a także – na zbudowanie w oparciu o tę postać więzi lokalnej, opartej na świadomości wspólnego dziedzictwa kulturowego.